Doorgaan naar content

Integraal Programmeren

Met het thema Integraal Programmeren pakken we het hele Friese energiesysteem en de bijbehorende energie-infrastructuur aan voor duurzame elektriciteit, gassen en warmte.

Het Friese energiesysteem van de toekomst

We gaan een flexibel energiesysteem ontwikkelen met voldoende capaciteit. Hiermee kan het in de toekomst onder andere verschillende vormen van duurzame energie leveren, energie opslaan en voldoen aan de energievraag én het aanbod van energie. Door vooruit te denken, vinden we oplossingen voor de complexe uitdagingen in de energietransitie voor de lange termijn.

Lees hier over een klimaatneutraal Nederland in 2050: Nationaal plan energiesysteem (NPE)

Dit doen we

We richten ons op de periode van 2030 tot 2050 en dit gaan we doen: 

  • We brengen de energievraag en het energieaanbod van alle sectoren in kaart. Bijvoorbeeld van bedrijven, industrie, landbouw, wonen en mobiliteit. 

  • We bundelen vraag en aanbod van verschillende energievormen, zoals duurzame elektriciteit, gassen en warmte.  

  • We programmeren met de Friese Energietafel gezamenlijk het nieuwe energiesysteem. Dit doen we telkens twee jaar vooruit. Zo kunnen we inspelen op nieuwe ontwikkelingen en inzichten. 

Energievisie 

We stellen een breed gedragen Energievisie op. Deze beschrijft de uitgangspunten waarmee we in Fryslân een duurzaam en goed werkend energiesysteem gaan ontwerpen. Dit doen we in 3 stappen:

Stap 1: inzicht vergroten 

We verzamelen zoveel mogelijk data en informatie van de energievraag en het energieaanbod van verschillende sectoren. Op deze manier beschikken we over feiten en vooruitzichten waar we de Energievisie op kunnen baseren.

Status

Zoveel mogelijk data zijn nu verzameld. Deze zijn gebundeld in het Kennisdocument dat in november 2023 verzonden is naar alle deelnemers van de Friese Energietafel. Het document is een bijlage van de concept-Energievisie.

Stap 2: Energievisie opstellen 

De Energievisie van Fryslân geeft richting aan de ontwikkeling van een geheel nieuw te ontwikkelen energiesysteem voor 2050. Een systeem zonder gebruik van fossiele brandstoffen en waarbij de gemeenschap meer kan profiteren van de waardetoevoeging ervan. Het energiesysteem wisselt uit met het nationaal energiesysteem en biedt ruimte aan de lokale initiatieven vanuit de mienskip.

Status

Sinds 14 mei 2024 is de concept-Energievisie Fryslân gereed voor raadpleging van de deelnemers aan de Friese Energietafel. De komende maanden kunnen de Friese colleges, het dagelijks bestuur van het Wetterskip Fryslân en de Friese Energie Alliantie (FEA) reageren op de concept-Energievisie. Na het verwerken van de reacties gaat de visie in december naar Gedeputeerde Staten voor vaststelling.

Stap 3: Ontwikkelpaden opstellen 

Op basis van de concept Friese Energievisie en de regio-analyses die in gemeenten zijn gemaakt, heeft de Friese Energietafel voor drie gemeenten/regio’s een gebiedsuitwerking ofwel een ontwikkelpad gemaakt van vraag en aanbod van energie naar de toekomst. Dit is gedaan voor Leeuwarden, Noard-East Fryslân en Harlingen/Waadhoeke. Deze zijn als bijlage opgenomen bij de concept-Energievisie. Voor de overige gemeenten gaat dit de komende tijd ook gemaakt worden.

Concept Energievisie opgesteld

De komende maanden kunnen de Friese colleges, het dagelijks bestuur van het Wetterskip, de Friese Energie Alliantie (FEA) en de netbeheerders reageren op de concept-Energievisie. De colleges betrekken de volksvertegenwoordigers hierin. Na het verwerken van de reacties gaat de visie in december naar Gedeputeerde Staten voor vaststelling. Elke vier jaar evalueert de Friese Energietafel de visie en stelt deze zo nodig en gewenst bij. Elke twee jaar maken we een meerjarenprogramma (het pMIEK) dat leidend is voor de volgorde van investeringen in het energiesysteem. 

Fries subsidieplatform

We werken in Fryslân aan een gezamenlijke uitvoer van de Regeling Lokale Aanpak van het Nationaal Isolatieprogramma. Hiermee komt in 2024 een nieuw subsidieplatform online voor Friese woningeigenaren. Inwoners kunnen dit platform straks vinden op hun eigen gemeentelijk energieloket. Zij vinden er informatie en kunnen advies inwinnen over isolatiesubsidies en de uitvoering van een isolatiemaatregel.

Start Fries Energiehuis

Vanaf 1 januari 2024 is het Fries Energiehuis open voor vragen van inwoners over collectieve duurzaamheidsprojecten in een wijk, buurt, dorp of stad.

Zon op dak

Op welke daken in Fryslân liggen al zonnepanelen? Waar zit nog potentie? Waar lopen we tegenaan met zon op dak? Met welke gezamenlijke strategie kunnen we meer zonne-energie realiseren vanaf de daken in Fryslân? Zon op Dak is de eerste trede van de zonneladder. Ondanks de huidige realiteit met de netcongestie kijken we hoe zon op dak verder gestimuleerd kan worden. De verkenning is uitgevoerd. Eind 2023 kijken we welke maatregelen we gezamenlijk kunnen oppakken – de stap van ideeën naar planvorming.

Werksessies

Werksessies met betrokkenen en experts over de inhoud en de vorm van de organisatie van het Fries Energiehuis.

Bestuurlijk Overleg

In het Bestuurlijk Overleg van de FET is besproken over welke uitgangspunten overeenstemming is en over welke nog verder gesproken moet worden. Er was te weinig tijd om alle onderwerpen die op de agenda stonden aan de orde te laten komen. Een volgend BO FET wordt gepland om deze bespreking af te maken.   

Bestuurlijk Overleg FET Extra

Een Bestuurlijk Overleg FET Extra om inzichten van bestuurders op te halen die als uitgangspunten dienen voor de Energievisie. 

Inzichten ambtenaren en FEA-leden opgehaald

Tijdens de FETte werkdag zijn inzichten van ambtenaren en FEA-leden opgehaald die als uitgangspunten dienen voor de Energievisie.  

Kennisdocument afgerond

De werkgroep Integraal programmeren en de werkgroep data hebben in een gezamenlijke bijeenkomst het Kennisdocument afgerond. Op basis van de gegevens van dit document wordt de Energievisie opgesteld. 

Visiedocument

Visiedocument opgesteld voor bestuurders.

Enquête

Projecten in kaart brengen via een enquête onder overheden en maatschappelijke partijen.

Verwerking data en vooruitzichten

De FETte werkdag- de opgehaalde data en vooruitzichten zijn gedeeld en aanvullingen en voorstellen voor verbetering zijn verwerkt. 

Presentatie

Presentatie van de eerste ideeën voor een Fries Energiehuis.

Actorenanalyse en issuematrix

Tijdens de FETte werkdag een actorenanalyse uitgevoerd en voor de actoren/thema’s een issuematrix opgesteld. 

Werkgroep Integraal Programmeren Breed

Tijdens de werkgroep Integraal Programmeren Breed zijn veel issues opgehaald die in Fryslân spelen.

Contactpersoon

Wil je meer weten over Energie-infrastructuur in Fryslân? Of wil je hierbij betrokken worden? Neem contact op met:

Philippine van der Kleij

Projectleider Integraal Programmeren

Downloads

Deze downloads gaan over onderwerpen binnen het thema Integraal Programmeren.

Energievisie (publiek) samenvatting
Download
Enerzjyfisy (publiek) samenvatting
Download
Friese Energievisie (concept-NL)
Download
Fryske Enerzjyfisy (Concept-FR)
Download
Kennisdocument tbv Friese Energievisie
Download
Integraal Programmeren_Energievisie
Download
Integraal Programmeren_Kennisdocument
Download